
Epey bir aradan sonra buradayım, gel iki dakika söyleşelim. İnsanların büyük bir çoğu yeni fikre hatta fikre kesinlikle kapalılar. Bu kapalılığın arkasında bazen kibir, bazen zor gelmesi, bazen toplumun çoğunluğunun düşüncesi gibi engeller vardır. Genel olarak yeniyi üretmek ve yeniyi kabullenmek zordur, sancılıdır. Ancak en temel insani değerlerden biridir dinlemeyi bilmek. Yeni bir fikre açık olmayan insan yanlış içerisindeyse nasıl doğruyu bulabilir? Ki algı gibi manipüle edilebilen eğilmeye çok müsait bir acizlik içerisinde olduğumuz göz önünde bulundurulursa, karşılaşılan her fikir değerlendirilmeye alınmalı. Başta söylediğim gibi değişik engeller önüne çıkabilir insanın ama bunlar doğrudan ilkel hatta yobaz bi bakış açısının temelleri. Yobaz kelimesini özellikle kullanıyorum. Yobazlığın ideolojisi, dini olmaz. Buna sahip insan olur. Kimin söylediği veya hangi başlık altında söylendiği asla önemsenmemelidir sözün. He ben demiyorum ki her söz sahibine itibar aynı olmalıdır ama zaten o itibarı oluşturan da geçmişteki sözlerdir, sözlerin mantık, doğruluk, güvenirlilik derecesidir. Söz konusu insan olduğundan her daim bir muhakeme olmalıdır, her söz için ayrı ayrı. Bir sözün veya inanılan bir şeyin doğruluğuyla ilgili mantık yürütmek gerek demiştim. Ama burada da karşımıza mantık düzlemi çıkıyor. Mantık kriteri çıkar. Öyle şeylere inanır ki insan aslında doğruyla uzaktan yakından alakası yoktur ama sırf kriterler, mantık düzlemi hatalı diye çok net bir doğruymuş gibi kabul edilir. Mesela bir oda da elmayı yüksek bir yerden bıraktığımda yere düşmez dediğimde mantıken bunu kabul etmezsiniz çünkü aklınızda bir yer çekimi kabulü vardır, eğer yer çekiminin olmadığını kabul ederseniz elmanın yere düşmeyeceğini kabul edersiniz. Bu örnekte bir realiteyi ele aldım ama olay bu aslında. X şahsı bir söz söylüyor ama farz edelim bu söz doğru olmayan bir söz. Ama ben aklıma şöyle bir kriter yani algı koyarsam ‘x asla yalan-yanlış konuşmaz’ ve bu algıyla bir değerlendirme yaparsam asla onun yanlış söylediğini kabullenmem. Gerçeğin yanlış olduğunu düşünürüm hatta kendime göre bunu çeviririm ama x’e asla yanlış konuşturmam. Son bir örnek veriyorum. On soruluk bir test çözdünüz, cevap anahtarından kontrol ettiniz tüm soruları yanlış yanıtlamışsınız. Cevap anahtarını çözdüğüm testin cevap anahtarı olarak kabul edersem evet tüm sorular yanlış. Ama cevap anahtarı başka bir test içinse durum değişiyor. Normal düzlemin bu kadar basit bir yapıda olmadığını göz önüne alırsak örnek üzerinden şu açıklama yapılabilir. Oturur ‘ya nasıl hepsi yanlış’ deyip soruları çözersiniz tekrar ve bunun bir matematik olduğu kabul edersek aslında doğru çözmüş olduğumuzu görürüz. Cevap anahtarı palavraya dönüşür. Çünkü biz doğruluğu akıl ve mantık kıstasları içerisinde değerlendirmiş olduk. Akıl sahipleri çoktan ne dediğimi anlamıştır. İşte bu bağlamda, ön yargılar yani bu adam kesin yanlış konuşur bu şöyle böyle diye bir algı ortaya koyulursa yanlış bir yola girilir. Yahut tam tersi. Bu kesin doğrudur. Ee sonuç olarak doğrunun peşinde olması, daha iyinin peşinde olması insanın bir idealdir. O zaman hiçbir kimlik gözetmeksizin hiçbir bu gibi basit algı hatalarına düşmeksizin herkes dinlenilmelidir. Yaşlı-küçük, okumuş-okumamış, farklı ideoloji-aynı ideoloji, sevilen-sevilmeyen. Kimse tamamen doğru olamayacağından az önce belirttiğim ideal gereği dinlemek, anlamaya çalışmak yapılması gereken. He şu da var algı hataları her zaman olabilir, ancak bahsettiklerim bir çok insanın düştüğü ancak mantıken basit çözüm barındıran ilkellikler. Baktığımız zaman daima bir mantık düzlemi vardır öznel olarak ancak genel ilkeler olmak zorunda. Bunları şuan açmaya lüzum yok zannediyorum. He şu var şurada da ben bir mantık düzlemi ortaya koydum. Yanlış olduğunu düşünürseniz, tüm yazdıklarım sizin için boş olur. He şu sakinlikte beni de tanımadığını ortaya koyarsak yalnızca söylediklerimi değerlendirdiğiniz gibi, yani belki bahsettiğim yanlışlara düşüyorsunuz ama bu yazıyı okurken dezavantajlarım az olduğundan sözleri doğru kabul ederseniz –kendi içinde bi paradoks bu- hayatınızda ciddi ve zor değişimler gerekebilir. Daha uzun bir konu nihayete bağlanmadı ama boşlukları tamamlayabilirsiniz. Tamamlayamayadabilirsiniz. Şimdilik bu kadar. Herkese selam.
Misafir